Over gewicht: wat feiten op een rij

• De term overgewicht wordt gebruikt voor mensen met een BMI van > 25.
• Van de volwassen Nederlanders heeft bijna 1 op de 2 overgewicht.
• Van de volwassenen heeft 1 op de 7 obesitas (BMI >30).
• De porties worden steeds ruimer. Een voorgesneden plakje kaas woog in de jaren 80 zo’n 24 gram, nu 31 gram.
• Van de mensen die door een dieet flink afvallen weegt ongeveer 80% na een aantal jaar weer hetzelfde als daarvoor.
• Mensen die hun gewicht verliezen door een leefstijl verandering geven aan dat ze gewend zijn geraakt aan minder eten, gezonder te eten en meer te bewegen. En dat de gezonde leefstijl hun ook steeds minder moeite kost.

 

BMI (Body Mass Index)

De BMI geeft een schatting van het gezondheidsrisico op basis van je lichaamsgewicht in verhouding tot je lengte. Om je BMI uit te rekenen deel je je gewicht (in kilogrammen) door je lengte (in meters) in het kwadraat. Voorbeeld som BMI : 62 kg / (1.67×1.67) = 22,2.

Hoewel er tussen mannen en vrouwen een klein verschil zit in de normaal waarden van de BMI, kan een BMI van 20 tot 25 worden gezien als gezond. Van ondergewicht wordt gesproken bij een BMI van lager dan 20. Van overgewicht wordt gesproken bij een BMI hoger dan 25 (en je spreekt van Obesitas bij een BMI waarde van groter dan 30), maar het is al verstandig om af te vallen bij een BMI hoger dan 23. Een gewichtsafname van 5% geeft al gezondheidsvoordelen.

 

Je kunt je gezond voelen en ook gezond zijn met een verhoogde BMI waarde, maar met een gezond gewicht heb je minder kans op hart- en vaatziekten, een hoge bloeddruk, hoog cholesterol en diabetes.

 

Er is een verschil tussen gezond zijn en slank zijn.

Twijfel je of jij een gezond gewicht hebt? Neem dan contact op met een diëtist, huisarts of leefstijlcoach.

 

Overgewicht… hoe komt dat ?

Redenen van overgewicht:

• Genetisch: hoge(re) opname in de darm, of hormonaal
• Chronische stress
• Medicijn gebruik
• Meer eten dan je verbrandt

 

Genetisch

De menselijke aanleg (je genen) speelt mee bij het lichaamsgewicht dat je hebt. Het hongergevoel, en dus ook het verzadigingsgevoel, verschilt enorm van mens tot mens. Hetzelfde geldt voor de voedingsopname in de darmen en het verbruiken door of opslaan van de voedingsstoffen in lichaamscellen. Zo kan het dus zijn dat de ene persoon niet aankomt van een reep chocolade en een andere bijna direct een effect merkt.

 

Chronische stress en het hormoon Cortisol

Mensen die vaak en langdurig stress ervaren, zowel door stressvolle gedachten (psychisch) als lichamelijk pijnklachten, hebben een verhoogd cortisolniveau in hun bloed. Cortisol vergroot o.a. de trek in eten met veel calorieën.

De cortisolproductie blijkt ook te stijgen bij een tekort aan slaap en dat ontregelt ook nog eens de hormonen die het honger- en verzadigingsgevoel bepalen. Voldoende nachtrust is dus heel belangrijk voor een gezond gewicht.

 

Medicijn gebruik

Het lichaam heeft hormonen dat het honger- en verzadigingsgevoel (dat je genoeg hebt gegeten) regelt. Een aantal medicijnen die worden voorgeschreven aan mensen met obesitas, zoals insuline vanwege diabetes, bloeddrukmedicijnen, anti-depressiva of maagzuurremmers, vergroten het honger gevoel en vertragen de stofwisseling.

Er zijn ook aanwijzingen gevonden dat er een verband lijkt te bestaan tussen overgewicht en medicijnen met corticosteroïden (een stofje dat lijkt op het lichaamseigen stresshormoon en veel zit in medicijnen tegen astma, allergieën, eczeem en overgewicht). Mensen die dit soort medicijnen langdurig gebruiken en in een hoge dosering vertonen namelijk dezelfde lichamelijke verschijnselen als mensen die door een andere oorzaak een hoog cortisolniveau hebben: overgewicht, vet opslag rondom de middel, verlies van spiermassa in armen en benen, gevoeliger voor depressie en geheugenproblemen.

 

Teveel of te weinig eten en bewegen

Wanneer je meer kilocalorieën eet dan dat je verbruikt (met beweging), dan kom je aan. Andersom geldt dit ook: wanneer je minder eet dan dat je nodig hebt voor je lichamelijke activiteit, dan val je af.

Goed voor je lichaam zorgen doe door voldoende voedingsstoffen te eten (niet teveel, niet te weinig): gezonde voeding en voldoende variatie, zodat je voldoende vitaminen, mineralen, vezels, koolhydraten, eiwitten en vetten binnen krijgt.

 

Een gewichtstoename (of afname) door een mis-match tussen eetgewoonten en beweeggewoonten (dus kcal inname en verbruik) kan voorkomen worden door het veranderen van de leefstijl: het aangaan van een gezond leefpatroon. Hierbij is het is vooral belangrijk dat gewoonten veranderen. Een leefstijlcoach kan dan goed van pas komen. Met een leefstijlcoach leer je naar je gewoontes kijken en gezondere keuzes te maken, zowel op gebied van voeding als voor beweging en ontspanning.

Je komt al een heel eind met het maken van gezondere eetkeuzes, meer bewegen en voldoende slaap.

 

Gezonde leefstijl

Crash-dieet ? NIET DOEN ! Wanneer mensen een aantal weken heel weinig calorieën per dag eten (500 tot 750 calorieën per dag), worden er meer honger-hormonen aan gemaakt. Tegelijkertijd gaat de aanmaak van verzadigingshormonen omlaag en wordt de stofwisseling trager. Het lichaam gaat op een soort van ‘overlevingsstand’ (Help, geen eten! Dit leidt tot weinig verbruiken, zuinig aan doen, alles opslaan). Een Crash-dieet zorgt dus voor meer trek en het lichaam komt meer aan van hetgeen gegeten wordt. Vaak eindigen deze ‘lijners’ met hetzelfde of een hoger gewicht dan voordat ze met het dieet begonnen.

Deze verstoring van de honger-/verzadigingshormonen is een jaar later nog steeds meetbaar in het bloed, waardoor zo’n extreem dieet dus op de lange termijn bijdraagt aan overgewicht. Daarom kun je veel beter aan goede nieuwe gewoontes werken en duurzaam een gezonde leefstijl bewerkstelligen.

 

Geïnteresseerd? Kijk op mijn website wat ik voor jou kan doen !

Wens je ondersteuning, heb je vragen of wil je een afspraak maken?

Neem contact op !